Amai, jij staat zo krikkel vandaag !
Heb je ook van die momenten dat je al wat ongeduldiger bent, wat korter van stof, wat sneller met een oordeel klaar ? Wat minder empathisch ? Je loopt rond met een knagend gevoel. Of momenten waarop je wat stiller bent, meer terug getrokken ?
Soms merk je het zelf niet eens, maar krijg je rare blikken van collega’s of opmerkingen van je huisgenoten. Misschien speelt een bepaalde emotie je parten ? Eentje die je tracht te onderdrukken ? We zijn zo gewoon om tegen onze gevoelens en emoties te vechten en deze niet te laten zien. Als je klein was en je je pijn had gedaan, kreeg je dan steevast de opmerking : “Niet wenen ! Flink zijn” ? Vooral jongens krijgen die opmerkingen vaker. Of als je boos was en je uitte dat door te roepen of met iets te gooien, dan werd je toegeworpen om je te gedragen en je niet zo te laten gaan. Van kleinsaf aan is ons met de paplepel ingegeven dat emoties slecht zijn, dat ze moeten opgekropt en verdrongen worden en we zijn er echt kampioen in geworden. Weet echter dat emoties een plaats hebben. Ze leren je wat je voelt ten opzichte van een bepaalde situatie, een reactie van een bepaald persoon. Ze trachten je een boodschap te geven waar je iets mee moet. Wil je graag meer weten over hoe je emoties beter kan leren herkennen en ze de erkenning geven die ze verdienen, dan vertel ik je er graag meer over in deze blog.
Stap 1 : Herkennen van emotie
Het begint bij het herkennen dat je een emotie voelt. Wat zijn je gedachten ? Wat speelt er door je hoofd. Vergeet zeker niet om ook je lichaam en de fysieke gevoelens die je hebt hierin mee te nemen. Soms denk je dat je nergens mee zit, maar je lichaam spreekt een andere taal. Als je aandachtig incheckt bij jezelf, dan voel je die druk op je maag, de krop in de keel of een spanning in je schouders, je benen, je armen. Maak daar op regelmatige basis tijd voor. Doe een check-in als je staat te wachten aan de kassa in de supermarkt, in de file, enz…Er zijn genoeg dode momenten op een dag die je kan gebruiken om te checken hoe het nu echt met je gaat.
Stap 2 : Benoemen van de emotie
Tracht dan die emotie te plaatsen op de assen in onderstaande grafiek. Is het een positief of eerder negatief gevoel ? Laaien de emoties hoog op of zijn ze eerder wat koeler ? Met andere woorden gaat er veel energie mee gepaard of eerder weinig ?
De beschrijvingen van gevoelens/emoties in onderstaande tabel kunnen je misschien helpen ze exact te benoemen. Wat voel je juist ? Zoek naar de nuance die het best past bij je huidig gevoel.
Het kan ook zijn dat je met een dubbel gevoel zit. “Ik hou van je, maar ik ben boos op je. ” En tijdens de lockdown bijvoorbeeld : “Ik ben blij met de rust, maar ik voel me ook wel eenzaam hierdoor”.
Bekijk eerlijk wat je voelt, niet wat je denkt te moeten voelen. Wees bedachtzaam dat woede ook dikwijls wordt gehanteerd om verdriet te camoufleren of voor de buitenwereld af te schermen. Vooral mannen hebben hier meer last van want “jongens huilen niet”. Bij vrouwen komt soms het omgekeerde voor : ze hebben geleerd dat boosheid geen emotie is die bij meisjes past, dus uiten ze deze emotie via verdriet.
Emoties concreet maken en niet blijven zitten bij : “ik voel me niet goed” of “ik ben niet gelukkig”, creëert meer zelf-inzicht en dat gaat je helpen om klaarheid te scheppen in wat deze emotie veroorzaakt. Wat is er gebeurd dat dit gevoel is ontstaan ? Dit kan een gebeurtenis zijn of iets wat iemand gezegd heeft. Of iets wat juist niet gebeurd of gezegd is…
Stap 3 : Emoties interpreteren
Welke gedachten spelen er door je hoofd hieromtrent ? Wat zijn de gedachten achter jouw gevoel ?
Er zijn 4 basisemoties : bang, blij, bedroefd, boos. Elke basisemotie wordt veroorzaakt door een gemis van iets waar je naar streeft. Je hebt ergens behoefte aan wat op dat moment niet direct voor handen is.
Zo vertelt verdriet je dat je iets los moet laten : iemand, een ding, een idee, een plan. Je hebt op dat moment vooral behoefte aan steun en troost.
Blijheid geeft aan dat je sprankelt van vitaliteit. Een prachtige emotie in het hier en nu. Maar laat blijheid niet afhangen van dingen die nog moeten gerealiseerd worden. “Ik zal blij zijn als ik die nieuwe wagen heb.” “Ik zal blij zijn als ik dit of dit gerealiseerd heb. “
Ben je angstig of bang, dan vrees je dat je geen controle over iets hebt. Je hebt op dat moment vooral nood aan veiligheid.
Boosheid toont je dat je onmacht voelt omdat er iets of iemand over je grenzen gaat. Je hebt vooral behoefte aan erkenning.
Heb je het lastig met grenzen trekken en daarover communiceren, lees dan mijn blog over dit onderwerp https://www.stressacademy.be/je-bent-ok-ook-al-zeg-je-soms-nee/
Stap 2 en 3 kunnen soms in elkaar overvloeien. Door te snappen waarom je een emotie toont of waarom je voelt wat je voelt, kan het zijn dat je het benoemen van de emotie nog wat kan verfijnen.
Stap 4 : Je emoties uiten
Doordat je nu je emoties heel concreet kan benoemen, kan je ze ook makkelijker uiten en bespreekbaar maken ten opzichte van anderen. Natuurlijk altijd met respect naar anderen toe want door jouw emoties te uiten kan je andere mensen wel kwetsen.
Eventueel kunnen de tips rond feedback geven in volgende blog wat ondersteuning bieden hierin https://www.stressacademy.be/feedback-is-een-kadootje/
Misschien vind je dat je niet in alle omstandigheden emoties mag uiten. Vind je dat je op je werk geen emoties mag laten zien ? Vind je het moeilijk om je als leidinggevende kwetsbaar op te stellen ? Scherm je de kinderen af doordat je bepaalde emoties niet toont ?
Besef dat emoties uiten belangrijk is. Deze mate van openheid zorgt voor verbinding. Meestal is het wel nodig dat je je veilig genoeg voelt om die emoties er te kunnen laten zijn. Weet dat het soms ook werkt in de andere richting. Doordat je je kwetsbaar opstelt en je emoties uit, krijg je meer respect en empathie en creëer je een veiliger omgeving waar iedereen open kan zijn.
Verder zorgt het opkroppen van emoties voor nodeloze stress. Doordat je ze niet kan uiten, wordt er negatieve energie opgestapeld in je lichaam. Dit uit zich dan onder de vorm van gespannen spieren, slechte spijsvertering, en allerlei andere stresskwaaltjes. Een oplossing hiervoor is je stress reguleren. Dit wil zeggen de negatieve impact ervan proberen te limiteren. Enkele gratis tools die je hierbij kunnen helpen vind je op https://www.stressacademy.be/stress-coping/
Nog even een kanttekening :
Emoties en gevoelens ervaren in het hier en nu is perfect normaal. Daar zijn ze voor gemaakt. Ze vertellen je wat er mis is en geven je richting om ergens aan te kunnen werken zodat je jouw wereld beter kan maken. Emoties kunnen echter ook blijven vasthangen. Zo kan je in boosheid en verdriet blijven hangen om iets wat ooit gebeurd of gezegd is. Of je bent angstig om iets wat er nog te gebeuren staat waar je geen controle over hebt. Of je laat je blije gevoel afhangen van iets wat in de toekomst eventueel te verwachten is. “Ik zal blij zijn als ik dit of dit gerealiseerd heb, of wanneer ik dit of dit materieel ding in mijn bezit heb”. Emoties over het verleden of gelinkt aan de verdere toekomst zorgen ervoor dat je in een negatieve mindset blijft hangen. Ze hebben een nefast effect op ons stresslevel omdat ze niet leiden naar een oplossing.
Omarm dus je emoties in het hier en nu. Begrijp ze, interpreteer ze en deel ze met je naasten. Ze zijn je deur naar een beter leven. Blijf er echter niet in hangen. Het leven speelt zich NU af, niet in het verleden of de toekomst.
SUCCES !
Weer een heel bruikbaar artikel, dank je Tin
Fijn om te horen Bieke