Je bent oké ook al zeg je soms nee !

Grenzen stellen is niet gemakkelijk. Veel mensen hebben het er lastig mee. Het begint al met voor jezelf te bepalen waar je grenzen liggen. De ene dag is ook niet de andere. Dus vandaag vind je dit misschien ok qua grens, maar de volgende dag ligt hij net weer een beetje verder. Stel nu dat je weet waar je grens ligt, geef je die dan ook aan met een groot en  lang verhaal met de bedoeling om de ander (en jezelf?) te overtuigen dat je het recht hebt om nee te zeggen en voel je je er daarna ook nog schuldig over ? Klinkt dit bekend in je oren ? Ik geef je enkele handige tips om dit proces voor jou duidelijker te maken en hoe je assertiever, maar toch respectvol je grenzen kan aangeven

Stap 1 : Krijg inzicht in je eigen behoeftes en definieer je grens

Om dit te kunnen doen, is het belangrijk dat je jezelf goed kent/leert kennen. Wat vind je belangrijk in het leven ? Wat zijn je waarden en normen, je behoeftes ? Wat kan voor jou door de beugel en wat niet ? Grenzen bepalen gaat over een scheidingslijn aanbrengen in relaties, tussen jezelf en je partner, je moeder/vader, je collega, je vriend(in)… Wat is van jou en wat is van de ander ?

Ben je iemand met een grote verantwoordelijkheidszin, dan is de kans groot dat je moeilijk voorbij kan lopen als je ziet dat er ergens een probleem is of iets niet wordt opgepakt. Ook al heb je er op dat moment absoluut geen tijd voor.
Vind je het belangrijk om waardering te krijgen van anderen, dan vind je het waarschijnlijk extra moeilijk om nee te zeggen uit schrik om die waardering mis te lopen. Wat gaan ze wel van me denken als ik aangeef dat ik dit niet kan/wil doen. Verzin je ook al eens een verhaaltje om te verklaren waarom je het recht hebt om nee te zeggen ?
Bewaar je graag fysiek de nodige afstand, dan ben je waarschijnlijk niet zo scheutig op 1 januari wanneer iedereen op kantoor je al kussend een gelukkig jaar wil wensen.

Concrete tip :

Heb je het lastig met bepaalde grenzen te bepalen zet ze dan zo gedetailleerd mogelijk op papier. Geef een antwoord op deze vragen : wat is je behoefte en hoe ga je dit vertalen in een grens. Maak dit zo concreet mogelijk.
Bijvoorbeeld : Ik heb het veel te druk en ik wil een aantal taken afstoten. Deze taak hoort niet meer bij mij sinds ik van functie ben veranderd. Ik ga het nog 1 keer uitleggen aan die nieuwe collega en dan doe ik het niet meer.
Ik heb al jaren geen plezier meer in Kerst omdat ik altijd het familiefeest organiseer. Ik wil er terug van genieten en vraag aan mijn broer of hij volgend jaar de taken wat wil verdelen tussen ons beiden.

Stap 2 : Leer te herkennen wanneer iemand over je grens gaat

Soms is het kwaad al geschied vooraleer je je er bewust van wordt. Je kan zelf over je grens gaan, of je kan iemand anders over je heen laten walsen.

Je stelt aan je vriendin voor om dit weekend op haar kinderen te passen, terwijl je net zo aan het snakken was naar een rustig weekendje om te bekomen van die zware periode op het werk. Als je de telefoon inlegt, denk je : Dorie, waarom heb ik dat nu weer gedaan ?
Je baas zegt in een meeting dat jij dat wel gaat oppakken. Je wil graag conflict vermijden, dus denk je : ik werk wel een uurtje over, dan lukt het me wel om dat af te werken, en dit terwijl je al de hele week als enige van je afdeling aan het overwerken bent. ’s Avonds vervloek je jezelf dat je dit weer hebt toegelaten.

Concrete tip :

Doorloop elke avond je dag en bekijk voor jezelf wanneer je je grenzen goed bewaakt hebt, of wanneer je daar wat minder goed in was. Gebruik desnoods je lijstje met grenzen van de stap 1.
Alles begint bij het herkennen van dergelijke situaties. Geef jezelf een pluim als je het goed hebt gedaan. Heb je je grens niet goed bewaakt, ga dan eens na hoe je je voelde toen het gebeurde. Voelde je een druk in je maag, een spanning in je nek, een onrustig gevoel ? Probeer dan een volgende keer naar dit fysieke gevoel te luisteren en leer het herkennen als een signaal. Het kan je helpen om een volgende keer wel op tijd in te grijpen en die keer niet over je grens te (laten) gaan.

Stap 3 : Communiceer je grenzen

Heb je je grenzen in kaart en weet je wanneer deze overschreden wordt, dan ben je klaar voor de volgende stap. Jij hebt zelf de keuze en de macht in handen om je grenzen te bewaken of aan te geven aan anderen. …Of dit niet te doen en achter te blijven met de fysieke en psychologische consequenties. Het zijn jouw grenzen ! Niemand anders dan jezelf kan deze bewaken ! Als je niet aangeeft waar je grens ligt, dan kan niemand daar rekening mee houden. Soms lijken die grenzen voor jou heel logisch en ga je ervanuit dat iedereen dat zou moeten zien, maar laat me je uit die droomwereld halen. Een grens die je niet communiceert, bestaat niet !

Misschien weet je vriendin helemaal niet dat als ze woensdag om half 7 ’s avonds belt om even lekker te kletsen, je dit heel vervelend vind omdat je dan alle hens aan dek moet hebben om het eten op tafel te toveren vooraleer je zoon en man naar de voetbal moeten vertrekken. Zeker niet als je op haar vraag : “ik stoor toch niet?” steevast antwoordt met “nee hoor, jij stoort nooit”
Misschien weten je collega’s helemaal niet dat je die ene taak waar je zo goed in bent, helemaal niet graag doet en ervan baalt dat die altijd in je schoenen geschoven wordt.
Misschien weet je dochter niet dat als je van je werk thuis komt, je dan eerst een kwartiertje voor jezelf nodig hebt, vooraleer je je vollop op het gezinsleven kan storten.

Concrete tips :

1. Je grens aangeven is niet gemakkelijk, maar als je hem vanuit het ik-perspectief communiceert, dan gaat dit uit van jouw gevoel en jouw beleving en geef je daarmee geen algemeen oordeel over de persoon in kwestie en blijf je respectvol. Meer tips vind je in mijn laatste blog rond feedback geven.
2. Als je niet volledig nee wil zeggen, geef dan een suggestie voor een alternatief via JA, MAAR…
   Vertel je vriendin dat het op dat moment niet zo goed uitkomt om te kletsen omdat je volop in de potten staat te roeren, maar dat je binnen een uurtje heel graag met haar wil kletsen als de avondrush voorbij is.
   Vertel je collega dat je die taak helemaal niet zo leuk vind en vraag of jullie soms een beurtrol kunnen afspreken.
   Vertel je dochter dat als ze je een kwartiertje tijd gunt als je van je werk thuis komt, dat je dan een en al oor bent voor haar verhalen.
3. Kies niet voor NEE, maar voor JA aan jezelf.
   Je hebt een zware week achter de rug en je gaat op zaterdagochtend even een boekje lezen in de ochtendzon in plaats van onmiddellijk te starten met dat klusje in de tuin.
   Je gaat tijdens de middagpauze even een wandelingetje rond de blok maken in plaats van door te werken. Doordat je een frisse neus hebt gehaald, ga je in de namiddag efficiënter en met meer focus kunnen werken.
4. Vind je het moeilijk om gelijk nee te zeggen en kan je de aandrang tot ja zeggen moeilijk onderdrukken, vraag dan even bedenktijd en zeg dat je er later op terug komt als je bijvoorbeeld je agenda hebt gecheckt. Ondertussen kan je voor jezelf nagaan wat je nu echt wil en kan je je beter voorbereiden om nee te zeggen. Wacht hier echter niet te lang mee, want hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt.
5. Tracht je emotie onder controle te houden wanneer je je grenzen aangeeft. Blijf rustig en beperk je tot een eenvoudig oorzaak-gevolg verhaal. Je vertelt jouw kant van het verhaal en laat de beslissing aan de ander wat ermee te doen. Respecteert die jouw aangegeven grens, fantastisch. Mission accomplished !
   Doet hij/zij dat niet, dan is het weer aan jou om voet bij stuk te houden of je terug te trekken uit de relatie/de situatie.
6. Als je achteraf bedenkt dat je je grens niet goed hebt aangegeven, dan kan je er nog altijd op terugkomen. “Ik heb nog eens nagedacht over jouw vraag, en nu ik er wat langer bij stilsta, besef ik dat me dat toch niet past…”

Aan de slag !

Heb je voor jezelf beslist dat je je grenzen wat meer gaat stellen, begin dan klein zodat je wat meer ervaring krijgt vooraleer je start met het grote werk. Zeg eens een keertje nee tegen de mensen in je directe omgeving waar je je veilig genoeg bij voelt om je echte ik te tonen.

Je grenzen kenbaar maken is niet egoïstisch. De mensen rondom je willen je graag gelukkig zien en als jij hen op die manier de handvaten geeft door duidelijk over je grenzen te communiceren, dan gaan zij die gebruiken. Dat is voor hen toch veel handiger dan zich telkens te moeten afvragen : wil hij/zij dat nou wel of niet ? waar zou ik haar/hem het meeste plezier mee doen ?

Geef je omgeving de tijd om eraan te wennen. Als je al jaren het clubfeest organiseert en je nu aangeeft dat je enkel nog achter de schermen wil werken, moeten er nieuwe mensen opstaan om over te nemen.
Als je al jaren de boterhammetjes smeert van je tienerkinderen, moet je dit misschien wel meer dan eens herhalen vooraleer ze dit zelf oppakken.

Probeer ook niet door te slaan in de andere richting waardoor je op alles nee zegt. Tracht telkens een goede afweging te maken over wat wel en wat niet kan en wees er redelijk in. Streef naar een WIN-WIN situatie.

SUCCES !

Vind je het lastig om je grenzen te stellen en te communiceren en geraak je er zelf niet uit, dan wil ik je daar graag bij helpen. Maak een afspraak via het contactformulier op deze site